Ο βασιλικός είναι ένα από τα πιο δημοφιλή, αν όχι το πιο δημοφιλές, και αγαπημένα αρωματικά φυτά που χρησιμοποιούμε στη μεσογειακή κουζίνα. Σε κάθε αυλή και μπαλκόνι, θα βρούμε έναν βασιλικό φυτεμένο σε γλάστρα φυτεμένο για να αναδίδει το ιδιαίτερο άρωμά του. Είναι γεγονός ότι η καλλιέργεια του βασιλικού έχει τις ιδιαιτερότητές της, οπότε αν στο παρελθόν είχαμε κάποιο βασιλικό που έχει ξεραθεί, δεν χρειάζεται να απογοητευόμαστε. Ήρθε η ώρα να αποκαλύψουμε τα μυστικά της περιποίησης του για να απολαύσουμε το μοναδικό άρωμα και την ιδιαίτερη γεύση των φρέσκων φύλλων βασιλικού στην κουζίνα μας. Θα σας παρουσιάσω 6 μυστικά για να καλλιεργήσετε το πιο δημοφιλές φυτό της αυλής και του κήπου: τον βασιλικό!
Καταρχάς φυτεύουμε τον βασιλικό σε ημισκιερές θέσεις προστατευμένες από δυνατούς ανέμους για να έχουμε καλή ανάπτυξη και πλούσιο πράσινο φύλλωμα. Ειδικά τον Χειμώνα, ο βασιλικός χρειάζεται προστασία από τον παγετό, το χιόνι και τους βόρειους ανέμους. Ο βασιλικός ευδοκιμεί σε φωτεινά μέρη, αλλά είναι ευαίσθητος στην πολύωρη άμεση έκθεση στον ήλιο. Το δυνατό καλοκαιρινό ηλιακό φως μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα στα φύλλα του. Αν φυτέψουμε τον βασιλικό σε γλάστρα στο μπαλκόνι μας, προτιμάμε ένα μέρος με δυτική ή ανατολική έκθεση.
Για την καλλιέργεια του βασιλικού στο μπαλκόνι επιλέγουμε μια στρογγυλή γλάστρα με μέγεθος 1-2 νούμερα μεγαλύτερο από τη γλάστρα που αγοράσαμε από το φυτώριο. Αν επιλέξουμε τον πολυετή (Αγιορείτικο) βασιλικό, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι μεγαλώνει γρήγορα και θα χρειαστεί συχνότερες μεταφυτεύσεις. Παρέχουμε γενικής χρήσης ή ειδικό αρωματικό φυτικό χώμα για να φυτέψουμε τον βασιλικό μας. Προτιμούμε φυτικό έδαφος πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά που περιέχουν περλίτη για καλή στράγγιση.
Η φύτευση του βασιλικού μπορεί να γίνει απευθείας με σπόρο, καθώς και με έτοιμα φυτά βασιλικού που καλλιεργούμε σε σπορείο ή παίρνουμε από φυτώρια. Για τη σπορά του βασιλικού φυτεύουμε λίγους σπόρους απευθείας στο χώμα του κήπου ή στη γλάστρα, περίπου ένα εκατοστό βάθος στις αρχές της Άνοιξης και περιμένουμε 1-2 εβδομάδες να βλαστήσει. Η καλύτερη εποχή για σπορά βασιλικού σε εξωτερικούς χώρους είναι αρχές Μαρτίου. Αν φτιάξουμε φυτά βασιλικού σε παρτέρι ή προμηθευτούμε έτοιμα φυτά από φυτώρια, η καλύτερη εποχή για μεταφύτευση είναι Απρίλιος-Μάιος. Κατά τη μεταφύτευση έτοιμων φυτών βασιλικού προσθέτουμε διάλυμα εκχυλίσματος φυκιών που θα προμηθευτούμε για να έχουμε καλύτερη ανάπτυξη του ριζικού συστήματος των φυτών.
πόσο συχνά χρειάζεται πότισμα ο βασιλικός
Το πότισμα του βασιλικού είναι ίσως η πιο σημαντική εργασία για να μπορέσει να αναπτυχθεί και να ευδοκιμήσει. Ποτίζουμε συχνά τον βασιλικό, κάθε 2-3 μέρες, σε μικρές ποσότητες, ενώ τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού σε καθημερινή βάση. Είναι απαραίτητο να ελέγξουμε το χώμα με το δάχτυλό μας πριν το πότισμα και να επαναλάβουμε το πότισμα του βασιλικού μόνο όταν το χώμα του έχει στεγνώσει. Πολλά βασιλικά ξεραίνονται, εμφανίζοντας κιτρίνισμα στα φύλλα και σήψη στις ρίζες που προκαλούνται από το υπερβολικό πότισμα.
πώς κλαδεύεται και πολλαπλασιάζεται ο βασιλικός
Σχετικά με το κλάδεμα του βασιλικού, τον κλαδεύουμε συχνά, κόβοντας μερικά φύλλα από τις κορυφές των βλαστών του, για να διατηρηθεί το σχήμα του συμπαγές. Είναι σημαντικό να αφαιρέσετε τα άνθη του βασιλικού μόλις σχηματιστούν το Καλοκαίρι, για να εξασφαλίσετε παράταση της μακροζωίας του και για να αποφύγετε την αποδυνάμωση του φυτού. Ο βασιλικός πολλαπλασιάζεται πολύ εύκολα τόσο με σπόρο όσο και με μοσχεύματα. Μπορούμε να δημιουργήσουμε νέα φυτά βασιλικού κόβοντας ένα μικρό κλαδί μήκους 10 εκ. και αφού το βάλουμε σε νερό, το αφήνουμε σε δροσερό φωτεινό μέρος. Μετά από 2-3 εβδομάδες, αφού ριζώσει, μπορούμε να το μεταφυτεύσουμε σε γλάστρα.
τι λίπασμα χρειάζεται ο βασιλικός
Ενσωματώνουμε στο έδαφος, κάθε μήνα, οργανικό λίπασμα για την καλύτερη ανάπτυξη του φυλλώματος του βασιλικού, πλούσιο σε άζωτο και μαγνήσιο. Αποφεύγουμε τη λίπανση του βασιλικού την περίοδο του Αυγούστου λόγω ζέστης, καθώς και τους κρύους μήνες του Χειμώνα. Κατά τη διάρκεια αυτών των μηνών, μπορούμε να προσθέσουμε ένα διάλυμα φυκιών για να ενισχύσουμε τα φυτά μας και να τα βοηθήσουμε να αντιμετωπίσουν τις αντίξοες συνθήκες.
πώς προστατεύουμε τον βασιλικό από έντομα και ασθένειες
Για την αντιμετώπιση των εντόμων που προσβάλλουν τον βασιλικό ψεκάζουμε κάθε εβδομάδα με ένα αυτοσχέδιο οικολογικό σκεύασμα που φτιάχνουμε διαλύοντας μια κουταλιά της σούπας τριμμένο πράσινο σαπούνι σε ένα λίτρο νερό. Έτσι αποτρέπουμε τον βασιλικό, κυρίως από τη μελίγκρα. Για πιο εκτεταμένη προσβολή μπορούμε να προμηθευτούμε οικολογικά σκευάσματα αλάτων καλίου από αγροτικά καταστήματα. Σε συνθήκες υπερβολικής υγρασίας έχουμε την ανάπτυξη μυκητιασικών ριζοπαθειών που προκαλούν σταδιακή σήψη και σε σημεία του στελέχους και των φύλλων του βασιλικού. Για την αντιμετώπιση των παθήσεων των ριζών, διαλύουμε 1 κουταλάκι του γλυκού μπλε πέτρα (θειικό σίδηρο) σε ένα λίτρο νερό και ποτίζουμε τα φυτά μας.
μερικά μυστικά για τον βασιλικό
Ο βασιλικός καλλιεργείται μαζί με τον κατιφέ στον λαχανόκηπο, ανάμεσα στα λαχανικά μας, για τις εντομοαπωθητικές του ιδιότητες. Η συγκαλλιέργεια λαχανικών με βασιλικό στο πλαίσιο της οικολογικής φυτοπροστασίας γίνεται εδώ και πολλές δεκαετίες, με βάση τις παρατηρήσεις των παραδοσιακών καλλιεργητών.
Η βασιλική του Αγίου Όρους, ως πολυετής, έχει μεγάλη ανάπτυξη που μπορεί να φτάσει τα 2-3 μέτρα και θα χρειαστεί στύλος στη γλάστρα με ξύλινα καλαμάκια από μπαμπού. Όταν το φυτό έχει φτάσει σε ικανό ύψος και ειδικά αν είναι πήλινη γλάστρα, φροντίζουμε να το στερεώνουμε σε σταθερό σημείο του τοίχου γιατί μπορεί να το ρίξει δυνατός αέρας!
Αυτό το πανέμορφο φυτό, εκτός από την ομορφιά του κήπου μας και το σπάνιο άρωμά του, μας προσφέρει και ευεργετικές ιδιότητες. Σύμφωνα με μελέτες, ο βασιλικός είναι ωφέλιμος για το κρυολόγημα και αποτελεσματικός για τον βήχα. Βελτιώνει το ανοσοποιητικό σύστημα και θεωρείται αντισηπτικό που βοηθά τον οργανισμό να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις. Είναι τονωτικό, δυναμώνει τα νεύρα, ανακουφίζει από το άγχος και βελτιώνει τη μνήμη. Χρήσιμο παυσίπονο για πονοκεφάλους και ημικρανίες. Είναι επίσης χαλαρωτικό για το στομάχι, διευκολύνει την πέψη και ανακουφίζει από τη δυσπεψία.
